Effectieve gesprekstechnieken

We communiceren allemaal. De meeste mensen zijn het grootste deel van de dag bezig met communiceren. We beginnen er al mee als we pas geboren zijn. Aan oefening geen gebrek dus. Je zou daarom denken dat we heel bedreven zijn in communiceren, maar niets is minder waar. Er ontstaan aan de lopende band misverstanden door communicatiestoringen. In deze special licht ik een aantal effectieve gesprekstechnieken toe.

Wat is communicatie?

Communicatie is het proces van het zenden en ontvangen van een boodschap. Communicatie is effectief als de boodschap bij de ander overkomt zoals jij hem bedoeld hebt. We zien hier al direct waar de schoen wringt: we hebben te maken met een zender én een ontvanger. Dit zijn twee verschillende personen, met elk hun eigen waarneming en belevingswereld. Op het moment dat de zender een boodschap uitzendt, bijvoorbeeld door iets te zeggen, kiest hij woorden om zijn gedachten mee te beschrijven. De ontvanger hoort wel de woorden, maar niet de gedachten. De ontvanger interpreteert de woorden vanuit zijn eigen referentiekader. Hij heeft misschien een ander beeld bij dezelfde woorden, of hecht er een andere waarde aan. Het beeld dat de zender de lucht in stuurde, is dus al veranderd op het moment dat het bij de ontvanger binnenkomt.

Interpretatie

De boodschap van de zender wordt niet alleen vervormt door het referentiekader van de ontvanger, ook de interpretatie kan een hindernis zijn. Het bekende voorbeeld van de man en de vrouw bij het stoplicht spreekt boekdelen: Een vrouw staat stil voor een rood stoplicht. Dan zegt haar man, die naast haar zit: "Het is groen." Dit lijkt een duidelijk geformuleerde boodschap, maar toch kan het hier ernstig misgaan. Want wat bedoelt de man? Rijdt mevrouw niet snel genoeg weg? Denkt hij dat ze niet zit op te letten? Gelooft hij dat ze niet kan rijden zonder begeleiding? Of bedoelt hij het grasveld naast de weg? Het zijn 3 woorden, maar er kan een flinke ruzie uit voortvloeien.

Gesprekstechnieken

Als je misverstanden wilt voorkomen, of als communiceren je beroep is, is het verstandig om bewust na te denken over communicatie. Door gebruik te maken van de beschreven gesprekstechnieken kun je leren om duidelijk te communiceren. Bovendien kun je leren om te controleren of de ander je goed begrepen heeft, en of jij de ander goed begrijpt.